ความเป็นมา บอลยูโร และฟุตบอลในยุโรป

หากพูดถึงฟุตบอลชิงแชมป์แห่งชาติทวีปยุโรป (European Football Championship) หรือที่ใครต่อใครนิยมเรียกทั่วไปว่า บอลยูโร ซึ่งเป็นการแข่งขันฟุตบอลรายการสำคัญที่สุดของทีมชาติในทวีปยุโรป ซึ่งจะมีการจัดขึ้นทุก 4 ปี โดยมีสมาคมฟุตบอลยุโรป หรือ ยูฟ่า และจะจัดห่างจากการแข่งขันของฟุตบอลโลกของฟีฟ่าอยู่ 2 ปี โดยมีการเริ่มแข่งขันมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2503 (ค.ศ. 1960)

            โดยเดิมทีของการแข่งขันฟุตบอลชิงแชมป์แห่งชาติยุโรป ในปี 1956 ก่อนที่จะมีการเริ่มแข่งขันครั้งแรกขึ้นมาในปี 1960 ในชื่อ ฟุตบอลยูโรเปี้ยน เนชั่นส์ คัพ (European nation cup) โดยเริ่มต้นรูปแบบการแข่งขันยังเป็นระบบการเล่นแบบเหย้า-เยือนในรอบต้นๆ ก่อนที่จะเล่นแบบน็อกเอาต์ในรอบรองชนะเลิศ บอลยูโร ซึ่งมี อองรี เดอลาเน่ย์ จากสหพันธ์ฟุตบอลฝรั่งเศสบุคคลที่ผลักดันให้มีการแข่งขันฟุตบอลชิงแชมป์แห่งชาติยุโรป  และ ทำให้การแข่งขันรอบสุดท้ายครั้งแรกมีขึ้นที่ฝรั่งเศษ ในปี 1960 ระหว่าง สหภาพโซเวียต กับ ยูโกสลาเวีย

            ในปี 1964 ได้มีปัญหาขัดแย้งทางการเมืองเข้ามายุ่งเกี่ยวในเกมกีฬา เมื่อ กรีซ ปฏิเสธที่จะเล่นกับ แอลเบเนีย หลังมีสงครามระหว่างประเทศ ซึ่งจะเล่นรอบชิงชนะเลิศ จัดที่เมืองมาดริด ประเทศสเปน (ซึ่งเป็นต้นเหตุของการแบ่งสายในเวลาต่อมา)

ซึ่งสหภาพโซเวียตเป็นแชมป์ในปี 1968 และได้การเปลี่ยนชื่อการแข่งขันจากฟุตบอลยูโรเปี้ยน เนชั่นส์ คัพ มาเป็น ยูฟ่า ยูโรเปี้ยน แชมเปี้ยนชิพ และมีการเปลี่ยนแปลงรูปแบบการแข่งขันเป็นแบบแบ่งกลุ่มโดยมี 8 สาย และแชมป์ของแต่ละกลุ่ม จะต้องเข้ามาเล่นในรอบก่อนรองชนะเลิศ ที่ต้องแข่ง 2 นัด ก่อนเข้ารอบตัดเชือก โดยแชมป์ครั้งนี้เป็นของเจ้าภาพ อิตาลี

            ในปี 1980 ได้เริ่มใช้ระบบการแข่งแบบใหม่ โดย 8 ทีมจะต้องมาเล่นรอบสุดท้าย ที่ประเทศอิตาลี และแบ่งการเล่นออกเป็น 2 กลุ่ม นำแชมป์ของแต่ละกลุ่มมาเล่นรอบชิงชนะเลิศ ซึ่งปรากฏว่า เยอรมันตะวันตก คว้าแชมป์ไปครอง จนกระทั่งในศึกยูโรปี 1984 ที่ฝรั่งเศส ได้มีการเปลี่ยนระบบการแข่งขันให้ 2 ทีมที่มีคะแนนดีที่สุดของทั้ง 2 กลุ่ม เข้ามาเล่นในรอบ ตัดเชือก ฝรั่งเศศคว้าแชมป์ได้

            ในปี 1996 บอลยูโร ที่อังกฤษ ได้มีการเปลี่ยนแปลงรูปแบบในการแข่งขันอีกครั้ง โดยมี 16 ทีมเข้ามาเล่นในรอบสุดท้าย ซึ่งแบ่งออกเป็น 4 กลุ่มๆ ละ 4 ทีม และ 2 อันดับแรกของแต่ละสายจะได้เข้ามาเล่นในรอบ 8 ทีมสุดท้าย นอกจากนั้น ยังมีการนำกฎ โกลเด้นโกล์ มาใช้ครั้งแรกอีกด้วย และกฎนี้ก็ได้ใช้ตัดสินในรอบชิงชนะเลิศทันที

            และในปัจจุบันการแข่งขันฟุตบอลยูโรเป็นที่นิยมและมีการร่วมมือของหลายๆ ฝ่าย ทั้งสมาคมฟุตบอลต่างๆ ทั้ง FIFA และ UEFA Euro มีข้อกำหนดที่ชัดเจนในทุกรูปแบบทั้งตัวนักเตะ ทีมงาน แม้กระทั่งมาตรฐานต่างๆ สำหรับแฟนบอลด้วย